Seizoenskalender

Kaiser Wetter

Ik ben een liefhebber van zomerfruit. Ik ben dan ook altijd een klein beetje verdrietig wanneer het roodfruitseizoen ten einde is, en de frambozen, kersen, aardbeien, watermeloen, nectarines, perziken, bessen en bramen de marktkraam van mijn fruitvrienden wat minder kleurig maken. Datzelfde heb ik eind juni wanneer officieel het aspergeseizoen eindigt. Toch vind ik het mooi dat we in ons land vier verschillende seizoenen kennen en dat je kunt verlangen naar het moment dat de natuur weer spinazie of frambozen geeft. Zo kan ik genieten van de kleuren van de herfst, een wandeling door de regen, de bloesem van de Japanse kers of wat ze in Oostenrijk “Kaiser Wetter” noemen (een ijskoude, maar stralend zonnige winterdag). Die afwisseling geeft het leven kleur.

U vraagt, wij draaien

In de loop van de jaren zijn we gewend geraakt aan het “U vraagt, wij draaien” principe. Wij de consument, willen asperges eten in de winter of het hele jaar door ontbijten met een hippe boerenkoolsmoothie. Vraag naar producten, zal nagenoeg altijd resulteren in een aanbod. Of we daar blij van moeten worden is een tweede. In een eerdere column schreef ik al eens dat het altijd wel ergens het juiste jaargetijde is, dus die asperges kunnen dan ook in december op tafel staan. Ze worden dan bijvoorbeeld in kassen gekweekt, waar het seizoen nagebootst wordt. Of ze komen 12000 km met het vliegtuig, uit Peru en zijn dan ongeveer zes weken oud. Dan toch liever even wachten tot het seizoen in april begint. Het tijdstip waarop de overheerlijke verse broertjes en zusjes in Limburg uit de volle grond worden geoogst. Dat scheelt bovendien zo’n slordige 112 MJ/kg aan energieverbruik voor het transport uit Peru.

Vollegrond

Volle grond groente zijn alle groentesoorten, die niet in een kas, maar buiten in de grond worden geteeld. Een onderzoek voor de Consumentenbond “Milieueffecten van sperziebonen en spinazie. Een vergelijking tussen vers, conserven en diepvries: vanaf de teelt tot op het bord, 2010”, laat zien dat sperziebonen en spinazie van de Nederlandse volle grond het minste milieudruk geven. Hiervoor zijn de groentes uit Nederlandse volle grond, vergeleken met groentes uit volle grond uit Spanje, Senegal, Kenia, Duitsland en groentes uit glas, blik en diepvries. De site van Milieucentraal, laat zien hoe ingewikkeld het is om milieudruk te berekenen. Je moet rekening houden met een heleboel zaken zoals seizoen, vervoersmethode en het land van herkomst. Een kas heeft over het algemeen betere opbrengst dan volle grond, maar moet verwarmd worden. De glastuinbouw werkt ontzettend hard om circulairder te worden, maar in de winkel kun je niet kiezen uit welk soort kas een product komt. Diepvries en blik- of potgroente blijkt ondanks de energie die opslag en vervoer met zich meebrengen, een goede tweede na producten uit de Nederlandse volle grond.

Het mooiste zou zijn, wanneer we allemaal rechtstreeks onze groente bij de teler zelf gaan kopen. Dat is natuurlijk een utopie.

Voedingswaarde

Hebben zomergroentes in de winter een andere voedingswaarde? In kassen worden seizoenen nagebootst, in overzeese landen is het seizoenspatroon soms omgekeerd aan het onze, maar is het nog steeds het seizoen waarin de groentes normaliter groeien. Daarmee is het logisch dat de voedingswaarde op moment van oogsten gemiddeld genomen onderling niet zoveel verschilt. Voor diepvries, pot- of blikgroente geldt, dat ze worden geoogst op moment van volle rijpheid en vaak dezelfde dag al worden verwerkt, waarbij veel van de oorspronkelijke voedingswaarde behouden blijft. Dat kan anders zijn bij overzees geteelde producten. Immers de voedingswaarde neemt af vanaf het moment van oogsten. Niet alles kan over één kam geschoren worden. Het komt namelijk voor dat groentes die wel in overzeese volle grond geteeld worden, onrijp geplukt worden om zo te rijpen op hun weg naar de consument. Onrijpe groentes hebben natuurlijk niet dezelfde kans gehad om volledig alle voedingsstoffen op te nemen. Kleine kanttekening t.a.v. groente uit een pot of blik, is dat hier meestal zout aan toegevoegd wordt, waardoor ze ten opzichte van vers of diepvries een minder gunstige voedingswaarde hebben.

Seizoensgroente

Bij Distrivers houden we bij het samenstellen van onze menu’s zoveel mogelijk rekening met seizoenen. Zo is stamppot Boerenkool bijvoorbeeld alleen verkrijgbaar in de herfst en winter. Naast verse seizoensgroente, maken wij ook gebruik van diepvries- of soms blikgroente. In onderstaande tabel is zichtbaar welke groente in welke periode uit volle grond verkrijgbaar is.

Column door: Stephanie Slot
Voedingsdeskundige en menu-engineer bij Distrivers